آشنایی با برخی اصطلاحات
مبایعه نامه
مبایعه نامه به معنی قراردادی است که بین خریدار و فروشنده بسته می شود و به موجب آن ملکی خرید و فروش شده و توافقاتی به صورت مکتوب بین طرفین معامله شکل گرفته است. بر اساس این قرارداد هر یک از طرفین بایستی به توافقات انجام شده و ذکر شده در قرارداد پایبند باشد. باید توجه داشت که در صورت عدم تعهد هر یک از طرفین قرارداد، تعهدات ذکر شده و حقوق شخص مقابل، قابل پیگیری است.
قولنامه
قولنانه نیز بسیار مشابه مبایعه نامه می باشد با این تفاوت که یکی از طرفین معامله شرایط لازم جهت انجام و به پایان رساندن آن را ندارد به همین سبب طرفین بر اساس قولنامه با یکدیگر توافق می کنند تا در زمان مناسب و با فراهم شدن شرایط اقدام به انجام معامله کنند. با اینکه تفاوت بسیاری بین قولنامه و مبایعه نامه دیده می شود اما به موجب آن هر یک از طرفین موظف به انجام تعهدات ذکر شده می باشد و در صورت عدم پایبندی به آنها هر یک از طرفین می تواند با مراجعه به مراجع قانونی حق خود را طلب کند.
بنچاق
مدرکی است که حاوی تمام جزئیات و متعلقات و مشخصات ملک از جمله کد انشعابات آب، برق و گاز بوده و بصورت برگه ای به اندازه A2 در اختیار مالکین قرار می گیرد و به عبارتی پیش نیاز دریافت سند ملک است.
اگر به هر دلیلی بنچاق ملک خود را ندارید، برای انجام معامله مربوطه می توانید به دفاتر اسنادی که معاملات و یا عملیات ثبت ملک در آنجا انجام شده، مراجعه کرده و درخواست خود را ارئه دهید. در برخی موارد هم در زمان انجام معامله خود دفاتر اسناد رسمی از دفترخانه ای که معامله قبلی ملک، در آن صورت گرفته، درخواست بنچاق می کنند.
مفاصا حساب
برای انجام مراحل نقل و انتقال سند بایستی ابتدا تمامی بدهی ها و هزینه های مربوط به ملک تسویه شود که از جمله آنها می توان به هزینه های مربوط به شهرداری، دارایی، بیمه و یا بخشداری اشاره کرد. این هزینه ها را مفاصا حساب می گویند که برای املاک با موقعیت ها و شرایط گوناگون و همچنین کاربری های مختلف، متفاوت خواهد بود.
مراحل دریافت سند
دریافت سند و انتقال آن به نام دیگری در اکثر مواقع با معامله ای همراه می باشد و بطور مجموع مراحل زیر را شامل می شود:
- توافق میان طرفین و انجام معامله
- مراجعه به دفاتر اسناد رسمی
- دریافت کد رهگیری
- انتقال سند
مدارک لازم جهت انجام مراحل ذکر شده و ثبت قانونی معامله مورد نظر در دفاتر اسناد رسمی شامل موارد زیر است:
- اصل و کپی سند مالکیت
- اصل و کپی بنچاق ملک
- کپی شناسنامه و کارت ملی فروشنده و خریدار
- اصل و کپی وکالتنامه(در صورت حضور وکیل بجای هر یک از طرفین)
- اصل و کپی گواهی پایانکار و یا عدم خلافی شهرداری یا نامۀ بازدید شهرداری یا بخشداری(در مورد زمینهای دارای بنا و زمینهای بدون بنا)
- صورتمجلس تفکیکی در مورد آپارتمان (این مورد باید هماهنگ شود)
- اصل و کپی حصر وراثت(سندهای ورثهای)
- اصل و کپی فرم مالیات بر ارث(سندهای ورثهای)
توافق میان طرفین و انجام معامله
پس از توافق میان طرفین معامله و به نتیجه رسیدن آن ها بر سر قیمت و دیگر مسائل تمامی مشخصات خریدار و فروشنده، شیوهی نقل و انتقال سند، زمان انجام قرارداد، نکات تکمیلی پیرامون خانه، شیوهی پرداخت هزینهها و مبلغ قابل پرداخت آن به صورت کتبی ثبت شده و مبایعه نامه میان آنها بسته می شود.
کد رهگیری و لزوم دریافت آن
بر اساس قانون پس از عقد قرارداد و نوشتن مبایعه نامه بایستی معامله مربوطه در دفاتر اسناد رسمی ثبت شود تا از هر گونه کلاهبرداری و خسارت به طرفین معامله جلوگیری شود. پس از ثبت مبایعه نامه در دفاتر اسناد رسمی کدی تحت عنوان کد رهگیری به افراد داده می شود که به منزله ثبت قطعی سند به نام فرد خریدار است. از مزایای دریافت کد رهگیری می توان به استعلام ملک و بررسی اعتبار مشاور املاک مربوطه، اشاره کرد بطوری که می توان اطمینان حاصل کرد که ملک مربوطه پیش از این به فرد دیگری فروخته نشده است.
مراجعه به دفاتر اسناد رسمی
اگر پس از خرید ملک قصد بنام زدن آن را داشته باشید بایستی حتما فروشنده به همراه سند و شناسنامه خود، به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کرده و به منظور ثبت سند تشکیل پرونده دهد. همانطور که در بالا به مدارک لازم برای تشکیل پرونده اشاره شد، دفاتر اسناد رسمی آنها را به مراجعه کنندگان اعلام می کنند که بایستی برای انجام مراحل بعدی آنها را آماده کرد.
انتقال سند
برای انجام آخرین مرحله، بایستی خریدار و فروشنده در تاریخ درج شده در مبایعه نامه در دفتر اسناد مربوطه حاضر شوند. در صورت عدم حضور یکی از طرفین معامله و عدم پاسخگویی وی به تماس ها، بایستی فرد مقابل تا پایان ساعت اداری در دفترخانه منتطر وی بماند. در صورت حاضر نشدن شخص غایب تا پایان وقت اداری، فرد مقابل می تواند گواهی عدم حضور دریافت کرده و با مراجعه به مراجع قانونی نسبت به دریافت حقوق خود اقدام کند.